Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εξάσκησης, τα λεγόμενα brain training games, δεν μας κάνουν εξυπνότερους, όπως ισχυρίζονται οι εταιρείες που τα παράγουν. Αυτό υποστηρίζει πρόσφατη βρετανική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα του περιοδικού «Nature».
Την τελευταία πενταετία οι εταιρείες παραγωγής «έξυπνων» ηλεκτρονικών παιχνιδιών, έχοντας ήδη κατακτήσει το παιδικό και εφηβικό κοινό, αποφάσισαν να επεκταθούν και σε ένα πιο «ώριμο» κοινό, λανσάροντας ηλεκτρονικά παιχνίδια που «γυμνάζουν το μυαλό». Πρόκειται για προγράμματα που είτε τα αγοράζει κάποιος και τα εγκαθιστά στον υπολογιστή του είτε μπορεί να τα «παίξει» online έναντι κάποιας, μικρής συνήθως, αμοιβής. Τι το διαφορετικό όμως προσφέρουν αυτά τα παιχνίδια; Οπως διατείνονται οι κατασκευαστές τους, «ακονίζουν το μυαλό» μέσω της επίλυσης σταυρόλεξων, Sudoku, αριθμητικών πράξεων και γρίφων, αλλά και μέσω της εξάσκησης της μνήμης και της παρατηρητικότητας. Το διασημότερο μάλιστα από αυτά, το «Brain Training», σχεδιασμένο από την ιαπωνική Nintendo για τη φορητή παιχνιδομηχανή DS, φέρει την υπογραφή του Ιάπωνα νευροεπιστήμονα δρα Ryuta Kawashima.
Η αποτελεσματικότητα όμως αυτών των παιχνιδιών όσον αφορά την εν γένει βελτίωση των νοητικών επιδόσεων όσων τα χρησιμοποιούν αμφισβητείται από πολλούς νευροεπιστήμονες. Οπως υποστηρίζουν οι Βρετανοί επιστήμονες που διεξήγαγαν την έρευνα, όσοι παίζουν συστηματικά αυτά τα παιχνίδια γίνονται σιγά σιγά όλο και πιο ικανοί στην επίλυση των συγκεκριμένων ασκήσεων, δεν παρουσιάζουν όμως αυξημένες επιδόσεις στα καθιερωμένα τεστ ελέγχου των νοητικών δεξιοτήτων.
Η πρόσφατη έρευνα πραγματοποιήθηκε από μεγάλη ομάδα γνωσιακών ψυχολόγων και νευροεπιστημόνων του Medical Research Council του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ με την υποστήριξη του BBC. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έρευνα που έχει γίνει μέχρι σήμερα με αντικείμενο τα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εκγύμνασης: σε αυτήν συμμετείχαν εθελοντικά πάνω από 11.000 τηλεθεατές της επιτυχημένης βρετανικής τηλεοπτικής εκπομπής επιστημονικού περιεχομένου «Bang goes the theory». Το «πείραμα» κράτησε έξι εβδομάδες και οι τηλεθεατές, ηλικίας από 18 έως 60 ετών, χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: η πρώτη εξασκήθηκε με ένα παιχνίδι τύπου brain trainer επί δέκα λεπτά την ημέρα τρεις φορές την εβδομάδα· στη δεύτερη ομάδα δόθηκε μια σειρά από προβλήματα που απαιτούν την ενεργοποίηση γενικότερων νοητικών ικανοτήτων, όπως η ικανότητα συλλογισμού, επίλυσης προβλημάτων, λήψης αποφάσεων· από την τρίτη ομάδα, τέλος, ζητήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις γενικής παιδείας χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο.
Μετά το πέρας των έξι εβδομάδων καμία από τις τρεις ομάδες δεν παρουσίασε εμφανή βελτίωση των νοητικών της επιδόσεων στα τεστ γενικών νοητικών δεξιοτήτων. Βελτίωση εμφάνισαν αποκλειστικά τα άτομα της πρώτης ομάδας αλλά μόνο στην επίλυση των συγκεκριμένων προβλημάτων στα οποία είχαν εξασκηθεί. Κατά τον Adrian Owen, επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, αυτό σημαίνει ότι η εξάσκηση στα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εκγύμνασης δεν επηρεάζει ούτε ωφελεί τις υπόλοιπες νοητικές ικανότητες, συνεπώς η ιδέα ότι όταν εξασκείται κάποιος σε αυτά θα γίνει εξυπνότερος, είναι τελείως αβάσιμη. Συμπληρώνει βέβαια ότι τα παιχνίδια αυτά ούτε ωφελούν αλλά ούτε και βλάπτουν τον εγκέφαλό μας. Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι για να μην αφήνουμε τον εγκέφαλό μας να «σκουριάζει». Και εν πάση περιπτώσει, αν κάποιος διασκεδάζει με αυτό τον τρόπο, έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει. Ας μην αυταπατάται όμως ότι επειδή ανεβάζει τη βαθμολογία του σε αυτά τα παιχνίδια, γίνεται αυτομάτως και εξυπνότερος από άλλους ανθρώπους που δεν ασχολούνται με αυτό το είδος ψυχαγωγίας. *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου